۱_ معادلههای زیر را حل کنید.
برای حل هر معادله، با انجام عملیات یکسان بر روی دو طرف تساوی، متغیر $x$ را تنها میکنیم.
۱) $۲x-۳=-۹ \implies ۲x = -۹+۳ \implies ۲x = -۶ \implies x = \frac{-۶}{۲} = -۳$
۲) $۲x+۵=۱۴ \implies ۲x = ۱۴-۵ \implies ۲x = ۹ \implies x = \frac{۹}{۲} = ۴.۵$
۳) $۳x-۲=۱۰ \implies ۳x = ۱۰+۲ \implies ۳x = ۱۲ \implies x = \frac{۱۲}{۳} = ۴$
۴) $۲x+۷=۱ \implies ۲x = ۱-۷ \implies ۲x = -۶ \implies x = \frac{-۶}{۲} = -۳$
۵) $۷+۲x=-۴ \implies ۲x = -۴-۷ \implies ۲x = -۱۱ \implies x = \frac{-۱۱}{۲} = -۵.۵$
۶) $۳x-۱=۱۰ \implies ۳x = ۱۰+۱ \implies ۳x = ۱۱ \implies x = \frac{۱۱}{۳}$
۷) $۲x-۴=x \implies ۲x-x = ۴ \implies x=۴$
۸) $۳x=۶x-۷ \implies ۳x-۶x = -۷ \implies -۳x = -۷ \implies x = \frac{-۷}{-۳} = \frac{۷}{۳}$
۲_ فاطمه کتاب داستانی را در ۶ ساعت مطالعه کرد و ۱۰ صفحه از آن باقی ماند. اگر این کتاب ۱۰۰ صفحه داشته باشد، فاطمه به طور متوسط در هر ساعت چند صفحه از آن را مطالعه کرده است؟
برای حل این مسئله، ابتدا تعداد صفحات خوانده شده را پیدا کرده و سپس آن را بر زمان تقسیم میکنیم تا متوسط به دست آید.
۱. **محاسبه تعداد صفحات خوانده شده:**
$$(\text{کل صفحات}) - (\text{صفحات باقی مانده}) = ۱۰۰ - ۱۰ = ۹۰ \; \text{صفحه}$$
۲. **محاسبه متوسط مطالعه در هر ساعت:**
$$\frac{\text{تعداد صفحات خوانده شده}}{\text{تعداد ساعات}} = \frac{۹۰}{۶} = ۱۵ \; \text{صفحه در ساعت}$$
بنابراین، فاطمه به طور متوسط در هر ساعت **۱۵ صفحه** مطالعه کرده است.
۳_ محسن برای خرید ۸ مداد ۴۰۰۰۰ تومان به فروشنده داد و ۸۰۰۰ تومان پس گرفت. قیمت هر مداد چند تومان بوده است؟
برای پیدا کردن قیمت هر مداد، ابتدا کل پول پرداخت شده را محاسبه میکنیم.
۱. **محاسبه هزینه کل پرداخت شده:**
$$(\text{پول داده شده}) - (\text{پول پس گرفته شده}) = ۴۰,۰۰۰ - ۸,۰۰۰ = ۳۲,۰۰۰ \; \text{تومان}$$
۲. **محاسبه قیمت هر مداد:**
$$\frac{\text{هزینه کل}}{\text{تعداد مدادها}} = \frac{۳۲,۰۰۰}{۸} = ۴,۰۰۰ \; \text{تومان}$$
قیمت هر مداد **۴,۰۰۰ تومان** بوده است.
۴_ از یک توپ پارچهٔ ۳۰ متری ۱۲ دست کت و شلوار دوخته شده و ۳/۶ متر هم باقی مانده است. برای هر دست کت و شلوار چند متر پارچه مصرف شده است؟
برای حل این مسئله، ابتدا مقدار کل پارچه مصرفی را پیدا میکنیم.
۱. **محاسبه مقدار پارچه مصرفی:**
$$(\text{طول کل پارچه}) - (\text{مقدار باقی مانده}) = ۳۰ - ۳.۶ = ۲۶.۴ \; \text{متر}$$
۲. **محاسبه پارچه برای هر دست لباس:**
$$\frac{\text{مقدار پارچه مصرفی}}{\text{تعداد دست لباس}} = \frac{۲۶.۴}{۱۲} = ۲.۲ \; \text{متر}$$
برای هر دست کت و شلوار **۲.۲ متر** پارچه مصرف شده است.
۵_ آیا $x=۲$ جواب معادلهٔ $\frac{x-۱}{۲} - \frac{x-۱}{۳} = \frac{۱}{۶}$ است؟ چرا؟
**بله**، $x=۲$ جواب این معادله است.
**چرا؟** برای بررسی درستی یک جواب برای معادله، آن مقدار را به جای متغیر ($x$) در معادله قرار میدهیم. اگر تساوی برقرار شد، آن مقدار جواب معادله است.
۱. **جایگذاری $x=۲$ در سمت چپ معادله:**
$$\frac{۲-۱}{۲} - \frac{۲-۱}{۳} = \frac{۱}{۲} - \frac{۱}{۳}$$
۲. **ساده کردن عبارت:**
برای تفریق دو کسر، مخرج مشترک میگیریم:
$$\frac{۱}{۲} - \frac{۱}{۳} = \frac{۳}{۶} - \frac{۲}{۶} = \frac{۱}{۶}$$
۳. **مقایسه دو طرف معادله:**
حاصل سمت چپ ($\frac{۱}{۶}$) با سمت راست معادله ($\frac{۱}{۶}$) برابر است. چون تساوی برقرار است، $x=۲$ یک جواب صحیح برای معادله است.
۶_ آیا $x=-۳$ جواب معادلهٔ $x \cdot x - ۳x = ۰$ است؟ چرا؟
**خیر**، $x=-۳$ جواب این معادله نیست.
**چرا؟** با قرار دادن مقدار $x=-۳$ در معادله، تساوی برقرار نمیشود.
۱. **جایگذاری $x=-۳$ در سمت چپ معادله:**
$$(-۳) \cdot (-۳) - ۳(-۳)$$
۲. **محاسبه عبارت:**
$$(-۳)^۲ - ۳(-۳) = ۹ - (-۹) = ۹ + ۹ = ۱۸$$
۳. **مقایسه دو طرف معادله:**
حاصل سمت چپ ($۱۸$) با سمت راست معادله ($۰$) برابر نیست ($۱۸ \neq ۰$). بنابراین، $x=-۳$ جواب این معادله نیست.
۷_ احمد و بهمن ۳۶ جلد کتاب را صحافی کردند. احمد ۶ جلد کتاب بیش از بهمن صحافی کرده است. هر کدام از آنها چند جلد کتاب صحافی کرده است؟
این مسئله را با تشکیل یک معادله جبری حل میکنیم.
۱. **تعریف متغیر:** فرض کنیم تعداد کتابهایی که بهمن صحافی کرده $x$ باشد.
- تعداد کتابهای بهمن: $x$
- تعداد کتابهای احمد (۶ تا بیشتر از بهمن): $x+۶$
۲. **تشکیل معادله:** مجموع کتابهای هر دو نفر ۳۶ است.
$$x + (x+۶) = ۳۶$$
۳. **حل معادله:**
$$۲x + ۶ = ۳۶$$
$$۲x = ۳۶ - ۶ = ۳۰$$
$$x = \frac{۳۰}{۲} = ۱۵$$
۴. **پیدا کردن تعداد کتابها:**
- **بهمن:** $x = ۱۵$ جلد
- **احمد:** $x+۶ = ۱۵+۶ = ۲۱$ جلد
(بررسی پاسخ: $۱۵+۲۱=۳۶$)
۸_ سه عدد صحیح زوج متوالی پیدا کنید که حاصل جمع آن $-۴۲$ شود.
برای حل این مسئله، اعداد را به صورت جبری نمایش داده و یک معادله تشکیل میدهیم.
۱. **تعریف متغیرها:** اعداد زوج متوالی ۲ واحد با هم اختلاف دارند.
- عدد اول: $x$
- عدد دوم: $x+۲$
- عدد سوم: $x+۴$
۲. **تشکیل معادله:** مجموع این سه عدد برابر با $-۴۲$ است.
$$x + (x+۲) + (x+۴) = -۴۲$$
۳. **حل معادله:**
$$۳x + ۶ = -۴۲$$
$$۳x = -۴۲ - ۶ = -۴۸$$
$$x = \frac{-۴۸}{۳} = -۱۶$$
۴. **پیدا کردن اعداد:**
- عدد اول: $x = -۱۶$
- عدد دوم: $x+۲ = -۱۶+۲ = -۱۴$
- عدد سوم: $x+۴ = -۱۶+۴ = -۱۲$
سه عدد مورد نظر **$-۱۶$, $-۱۴$ و $-۱۲$** هستند.
۹_ دو عدد متوالی را به گونهای پیدا کنید که مجموع آنها برابر ۱۹ باشد.
این مسئله را با استفاده از یک معادله جبری حل میکنیم.
۱. **تعریف متغیرها:** اعداد متوالی ۱ واحد با هم اختلاف دارند.
- عدد اول: $n$
- عدد دوم: $n+۱$
۲. **تشکیل معادله:** مجموع این دو عدد برابر با ۱۹ است.
$$n + (n+۱) = ۱۹$$
۳. **حل معادله:**
$$۲n + ۱ = ۱۹$$
$$۲n = ۱۹ - ۱ = ۱۸$$
$$n = \frac{۱۸}{۲} = ۹$$
۴. **پیدا کردن اعداد:**
- عدد اول: $n = ۹$
- عدد دوم: $n+۱ = ۹+۱ = ۱۰$
دو عدد مورد نظر **۹ و ۱۰** هستند.
همان طور که در فصل اول کتاب بیان شد، راهبرد روشهای نمادین، کاربردهای زیادی دارد. اکنون که استفاده از حروف را آموختهاید، مسئله زیر را به یک معادله تبدیل و آن را حل کنید.
باغبان شهرداری ۱۰۰ عدد گل بنفشه داشت. او تعدادی از گلها را در باغچهای به مساحت ۶ متر مربع در میدان شهر کاشت و در آخر هم ۴ گل اضافه آورد. او به طور متوسط در هر متر مربع چند بنفشه کاشته است؟
برای حل این مسئله، ابتدا اطلاعات داده شده را به یک معادله جبری تبدیل میکنیم.
۱. **انتخاب مجهول (متغیر):**
- $x$: تعداد بنفشههای کاشته شده در هر متر مربع (مقدار متوسط)
۲. **تبدیل عبارت کلامی به تساوی جبری (تشکیل معادله):**
- تعداد کل گلهای کاشته شده: اگر در هر متر مربع $x$ گل کاشته شود، در $۶$ متر مربع، $۶ \times x$ یا $۶x$ گل کاشته میشود.
- از طرفی، از ۱۰۰ گل اولیه، ۴ گل باقی مانده است. پس تعداد گلهای کاشته شده برابر است با $۱۰۰ - ۴ = ۹۶$.
- با برابر قرار دادن این دو عبارت، به معادله زیر میرسیم:
$$۶x = ۹۶$$
۳. **حل معادله:**
برای پیدا کردن $x$, دو طرف معادله را بر ۶ تقسیم میکنیم:
$$x = \frac{۹۶}{۶} = ۱۶$$
بنابراین، باغبان به طور متوسط در هر متر مربع **۱۶** گل بنفشه کاشته است.
Reyhaneh
1403/09/09
عالی ممنون 😘